Begrijp mijn pijn

Postherpetische neuralgie

Wat is postherpetische neuralgie?

Postherpetische neuralgie (PHN) is een complicatie van gordelroos (ook 'zona' genoemd). Gordelroos wordt veroorzaakt door een infectie met het herpes-zostervirus (varicellavirus), dat een ontsteking van de zenuwcellen veroorzaakt. In de meeste gevallen verdwijnt gordelroos na enkele weken.1 Gordelroos kan erg pijnlijk zijn, maar het is nog erger als de pijn aanhoudt na het verdwijnen van de huiduitslag en de blaasjes van gordelroos.1 De pijn die aanhoudt na gordelroos wordt postherpetische neuralgie genoemd. Het is een bepaald type van neuropathische (zenuw) pijn die maanden tot zelfs jaren na de oorspronkelijke infectie kan aanhouden.1,2

Wat zijn de oorzaken van postherpetische neuralgie?

Postherpetische neuralgie treedt op als de zenuwen beschadigd zijn als gevolg van een eerdere infectie met het herpes-zostervirus. De beschadigde zenuwen zijn niet meer in staat om de signalen van de huid correct door te sturen naar de hersenen.1 Ongeveer 1 op de 8 mensen ouder dan 50 jaar zal na gordelroos een PHN ontwikkelen. Het risico op PHN neemt ook toe met de leeftijd.2

Wat zijn de typische symptomen van postherpetische neuralgie?

De symptomen van postherpetische neuralgie (PHN) blijven erg vaak plaatselijk of beperkt tot de huidzone waar de blaasjes van de gordelroos aanvankelijk verschenen zijn.1 Daarom wordt PHN vaak beschreven als een gelokaliseerde neuropathische pijn (LNP).3 De chronische pijn bij PHN kan worden beschreven als een 'branderige', 'stekende' of 'jeukende' pijn.
Patiënten met PHN hebben vaak een overgevoelige huid, zoals bij een erge zonnebrand, en kunnen op de getroffen zone zelfs het contact van kleding op de huid niet verdragen. Dat is wat artsen allodynie noemen.1,4

Hoe wordt de diagnose van postherpetische neuralgie gesteld?

Het is voor artsen vaak moeilijk om de diagnose van PHN te stellen, vooral bij mensen die gordelroos hebben zonder de typische huiduitslag.4,5 Patiënten moeten hun arts dus inlichten als ze in het verleden gordelroos gehad hebben en als ze nu op diezelfde plek chronische pijn hebben. Een lichamelijk en neurologisch onderzoek is erg belangrijk om de diagnose van PHN te helpen stellen. Het neurologische onderzoek omvat onder meer een test van de gevoeligheid op de getroffen zone - die kan worden uitgevoerd met een wattenstaafje, een prik van een naald, een warm en koud voorwerp of druk.5
De arts kan u ook vragen stellen over de intensiteit van de pijn (met behulp van een pijnschaal), de duur en de frequentie ervan, en andere elementen van uw dagelijkse leven. Het is ook belangrijk om uw symptomen zo gedetailleerd mogelijk te beschrijven.6,7

Wat kan je doen?

Als er een correcte diagnose gesteld wordt, kan een vroegtijdige behandeling de evolutie van PHN positief beïnvloeden.8 Een alternatief is om de vaccinatie met uw arts te bespreken om het risico op gordelroos te verminderen.1 Als u chronische pijn hebt na gordelroos en u denkt dat het mogelijk om PHN gaat, raden we u aan om de 'pijnvragenlijst' in te vullen en uw arts te raadplegen.

De 'pijnvragenlijst' is een nuttig hulpmiddel om de communicatie met de arts over pijn te verbeteren en helpt de arts om een precieze diagnose te stellen over de oorzaak van de chronische pijn. De vragenlijst zal u helpen om de chronische pijn te beschrijven, aan te geven in welk deel van het lichaam die zich bevindt en of er uitlokkende factoren zijn. Denk eraan om de vragenlijst voor uw consultatie zorgvuldig in te vullen, en druk hem af zodat u hem samen met uw arts kunt bespreken.

Daarnaast kan het dagboek worden gebruikt om de pijn van een persoon te documenteren en te volgen, om in te noteren hoe die persoon zich van dag tot dag voelt, of hij/zij het aankan, hoe erg de pijn op dat moment is en welke bijwerkingen de voorgeschreven/aanbevolen behandelingen veroorzaken.

Het kan moeilijk zijn om neuropathische pijn te begrijpen en er dagelijks mee om te gaan. De CHANGE PAIN toolkit biedt u advies en praktische tips om de pijn zelf aan te pakken.

 


Disclaimer

Let op: De informatie op deze website is geen vervanging voor een consultatie bij een arts. Alleen een arts kan beslissen welke diagnostische procedures en behandelingsopties het best geschikt zijn voor een bepaalde persoon.
  • Referenties tonen

    1. Weaver BA. The burden of herpes zoster and postherpetic neuralgia in the United States. J Am Osteopath Assoc 2007; 107: S2–7.

    2. Johnson RW, Alvarez-Pasquin M-J, Bijl M, et al. Herpes zoster epidemiology, management, and disease and economic burden in Europe: a multidisciplinary perspective. Ther Adv Vaccines 2015; 3: 109–20.

    3. Mick G, Baron R, Finnerup NB, et al. What is localized neuropathic pain? A first proposal to characterize and define a widely used term. Pain Manag 2012; 2: 71–7.

    4. Sampathkumar P, Drage LA, Martin DP. Herpes zoster (shingles) and postherpetic neuralgia. Mayo Clin Proc 2009; 84: 274–280.

    5. Nalamachu S, Morley-Forster P. Diagnosing and managing postherpetic neuralgia. Drugs and Aging 2012; 29: 863–9.

    6. Morlion B, Coluzzi F, Aldington D, et al. Pain chronification: what should a non-pain medicine specialist know? Curr Med Res Opin 2018; 34: 1169–78.

    7. Kress HG, Aldington D, Alon E, et al. A holistic approach to chronic pain management that involves all stakeholders: Change is needed. Curr Med Res Opin 2015; 31: 1743–54.

    8. Bouhassira D, Chassany O, Gaillat J, et al. Patient perspective on herpes zoster and its complications: An observational prospective study in patients aged over 50 years in general practice. Pain 2012; 153: 342–9.